شعر شماره صــد و هفت / صفحه 198

دور شـــهر پُر بـــاغ بِ مِـــیدُن نِبِ     بــــــاغـــزِندُنَم هَــــمِش زِنــــدُن نِبِ
یَــــگ پُـــلی بِ روی کــــال پُر اِز اُو     شَـــأن باغــزِندُن وا اُن مــــیزُن نِبِ
غـــم نِبِ حــتی مییُن کوچه‌هاش     کـــــوچه بــــاغی بــــه دِژ زِنـدُن نِبِ 
ایی بِدیشُم مینِ کال غُطّو هُخُورد     غیر این لَهجه به هیچ گِـردُن نِبِ
اُو بِ سُــوزی بِ صُفا بِ هر طرف      غصّه یو غم هیچ کجا مِیمُن نِبِ
پــای نـــخل و اُویِ جُمِ چِل کِلیش      کـــمتِر اِز خُـــمخانه یِ مَستُن نِبِ
تــــپه ای داره هِـــــنوزم مـــــــعتبِر      عــــمر باروش ایــن همه اَرزُن نِبِ
غـرق در شهر هابییه وا این همه      حــدّ و اِنـدازش به یَـگ دیوُن نِبِ
نَقمی یَم داره که ســمت بِسطُمه       اُویِ مُــنقُر اُنــجه دس گِـردُن نِبِ
وِچّــــه یِ اُستعَلی یـــو عـــبّاسِ ما      کارشون هیچ کمتِر از اِحـسُن نِبِ
تُشنه‌یَن اما هِمون‌طَر لویِ خـشک      وِردِشــــون جــــز یـــاریِ یَـزدُن نِبِ
دور شــــهر پُـــر بــاغ بِ زِنـدُن نِبِ      غــــــصه یو غم مینِ باغـزِندُن نِبِ

عباس قندهاری وچّه ناف شاهرود
​​​​​​​  1402/02/11

دور: اطراف، گردا گرد// پرباغ بِ: پر بود از باغ و نهر و کوچه باغی// میدُن: زمین‌های خشک و مسطح، بیابان و فضای خالی از درخت// نِبِ: نبود//
باغزندون: باغ زندان، در شرق شاهرود واقع است که در قدیم بین شاهرود و باغزندان باغ‌ها و کوچه‌باغ‌ها و نهرهای زیادی وجود داشت. در جنوب باغزندان تپه‌ای بنام کمر باعزندان با چاهی عمیق قرار دارد که معروف است افراسیاب بیژن را در آن زندانی کرده بود. وجه تسمیه باغزندان بخاطر همین زندان و باغ‌های اطراف آن است. بزرگترها بر این عقیده‌اند که این چاه یک راه (نقب) زیر زمینی به برج کاشانه بسطام دارد و راهی به گنبد و راهی به زابل و راهی که طلسم است و روس‌ها در جنگ جهانی دوم چندین نقطه در کمرباغزندان را منفجر کرده‌اند و راه آن را با سنگی بزرگ بسته‌اند// پُر اِز اُو: لبالب از آب، پر، مُک// وا: با// میزون: اندازه// مییون: داخل، درون// دژ: حصار، قلعه، دز// اییE: علامت تعجب// بدیشُم: دیده‌ام او را، دیدمش// مین کال: داخل گودال بزرگ، کال زمینی که آب آن را کنده و گود کرده باشد// غطو: شنا، آب‌تنی// هخورد: می‌خورد// پای نخل: در کنار مراسم شمایل و تابوت‌ امام حسین(ع)// اُیه: آبِ// جُم: کاسه، پیاله// چِل‌کِلی: چهل کلید (جام برنجی که در وسط نمای پنجه دست داشت و در لبه‌ی آن چهل کلید آویز بود)// خمخانه: خانه خم یا سردابی که خم‌های سرکه و شراب را در آن بگذارند، میکده// بارو: دیوار چینه، حصار// هابیه: شده// دیوُن: دیوان، دفتر حساب و دفتر شعر و کتابی که اشعار شاعری در آن چاپ شده باشد// نقمی: نقبی، راه باریک در زیرزمین، نقب؛ سوراخ کردن، گود کردن// بسطام: با پیشینه‌ای در حدود ۹۰۰۰ سال از قدیمی‌ترین شهرهای ایران است. از غرب به رشته کوه‌های شاهوار و شهر مجن، از شرق به منطقه میامی و دشت کویر و از شمال غرب به استان گلستان مرتبط می‌باشد. مدفن و دیار عارفانی چون سلطان‌العارفین بایزید بسطامی است// منقر: (مُنقُل)چشمه‌ای که ظاهرا غرنده بوده و حوالی راه گرجی و در امتداد تل خاکستر جاری بوده است، هنگامی که هوا طوفانی میشد مردم شاهرود و اطراف بر این عقیده بودنند که آب چشمه منقر(منقل) را بیرون ریخته‌اند (در رخته‌اند) و روایت است که یکی از امامان در آن محل خطاب می‌کند که آب منقر پیش بیا و کم بغُر// اُنجه: آنجا// دست گردون: عمل دست بدست کردن و بدست گرداندن و چیزی از کسی به عاریت گرفتن و رد کردن// تُشنه یَن: تشنه هستند// احسُن: نیکویی، بخشش// هِمون‌طَر: همان‌گونه، همان‌طور// لُویِ خشک: لب خشک// وِردِشون: دعایشان، ذکرشان// یَزدُن: خداوند، ایزد، یزدان؛ در اصل جمع ایزد بوده که اکنون بطور مفرد استعمال می‌شود.