شعر شماره هشتاد و دو / صفحه 150
زرنگی دِوِست اَسبِشه وا طِناف به میخِ طویله وا دو تا غِلاف
هُخواست تا بره سمت بازار جو بگیره دو مِن جو یو یَگ سطل اُو
بِدی مردی یی اُنوَره اسبشه که اُوسار چرمِ خری دستشه
بهش گفت که جای خرت خُب نییه لَقِش هِنزِنه اسب و تا صُب نییه
به حرف کن به اُن میخ طِویله دِوِند هَف هشت زرع دورتِر اِز اسبُم دِوند
نِکِرد گوش و تا گِره کِرد بندِ خر بُخورد لَقِه چَنتا اِز اسب اِندِه خر
کُپور هابه خر مَردی اِز حال بِرفت بِهوش تا بییامه وا قال قال بِرفت
بسمت عَسَس گَزمه یا پاسِبُن ک تووُن بُخوایه اِزِش مال و جُن
بییُفتی سر و کارِشُن عَدلیه بِساطی عجیب و عجب حالیه
بُپُرسیه داور هرچی اِز او اِز اُن صاحب اسب گِنده گِزو
نُگفت لام تا کام زُبُن بِشته کُم نِگو لال که دستی هِنُنخورده جُم
هُخورد حرص صاحب خر اِزدست او نییَه لال این مردِکِه پَستِ او
به والله قاضی نییه لال و کر خودش مثل اسب لقه هِنزه به خر
بهش گفت قاضی بخور حرفته اگه لالِ او تو دُفاع حقته
بگو تا بدانُم چیشیز هابییه چِره اینطَر و اُنطَری هابییه
شروع کِرد صاحب خر اِز ماجِرا همه گوش و قاضی بدون چرا
گوش هِندا به حرفاش او وا نُگا که گفت گفته بِ جای اسبه نُگا
دِوِندی خره لَقه هِنتویه اسب برو اُنطِرَف میخ و قلّابِه نصب
خرا اِز قدیم پیش اسبا نییَن بُمانن یَه جا مینِ دنیا نییَن
همِش آیهیِ یَس هُنگفت به مِن مِنَم گوش نِکِردُم که زورگفت به مِن
کُپور هابییُم تا دِوِندُم خرِ نه خر بِ نه اُوسار که تُمُّن ترِ
زرنگِ سکوت کِرده یِ ماجِرا دُهُن کِرده وا گفت مادی گِرا
سکوتُم کاری تِر اِز حرفُمه چه خُب گفتی حرفات همِش حرفُمه
مقصر بییامه مُقُر مینِ جَم حالا وخته داور نِبِلین کم
به اقرار این مرد حکم هادِنین به مِن یا به اسبُم اَمُن هادنین
صدا کِرد قاضی که اِی صاب خر مقصر تو هستی نه اسبِ نه خر
سر جات پا بِل نُکُن قِشقِرق بده قشقرق قِشمویه قشقرق
بسه ختم این مجلس امروز خَرِ اِزُن خَرتِرَک صاحب این خَرِ
خر و اسب و قاطر نِدارن گناه گناه، کار مایه گناه رو گناه
عباس قندهاری وچّه ناف شاهرود
1401/10/05
زرنگی: زیرکی، مرد باهوشی (اسم فامیل هم هست)// دِوِست: ببست// وا طناف: با طناب، باریسمان// غِلاف: پوشش، پوشینه// هُواخواست: میخواست، عزم کرده بود// تا بِره: تا برود// سطل اُو: دلو پلاستیکی مخصوص چهار پایان// بِدی مردی ئی: دید و مشاهده کرد شخصی یا مردی را//اُسار: تسمه و ریسمانی که به سر و گردن اسب و الاغ میبندند// خُب نییه: خوب و مساعد نیست// لقش هنزنه: لگدش میزند//
تا صب نییه: تا صبح نمیماند، سقط میشود// دِوِند: ببند// هف هش زرع: هفت هشت متر دورتر ببند// اِندِه خر: پهلوی خر، دندههای خر//
کوپورهابه: خم شد، دولا شد،// اِز حال برفت: بیهوش شد// قال قال: سرو صدا باغُرلُند// عَسَس: شبگرد// گزمِه: پاسبان، شبگرد// پاسِبُن: نگهبان، مامور شهربانی که وظیفهاش حفظ نظم و آرامش شهر است// تُوُن: غرامت، عوض و بدل، جریمه، آنچه بابت خسارت ویرانی که از عمل کسی بدیگری وارد شده بگیرند// بُخوایه: بخواهید// اِزِش مال و جُن: از او طلب مال (حیوان) دارایی و جان (نفس)// بییفتی: افتاد// عدلیه: دادگستری// بِساطی: گستردگی، سرمایه و دستگاه// عجیب حالیه: حال و حالا وحالیا اکنون، زمان شگفتآوری است// بُپرسیه داور: سؤال کرده حاکم (کسی که میان نیک و بد حکم کند)// گِندِه گِزو: گیاهی خار دار که خارهایش به لباس یکپارچه و غیره میچسبد// لام تا کام: دم بر نیاوردن و سکوت کردن// زبُن بشته کُم: زبانش را به سقف دهانش چسبانده است// دستی هننخورده جُم: عمدا تکان نمیخورده و حرفی نمیزده// هنخورد حرص: ولع داشتن، جوش آزمندی میخورد//
نی یَ: نیست// بُخور حرفته: ساکت باش پرحرفی نکن و با شخصیت باش// دُوفاع: بدی و آزاری را از خود یا دیگری دور کردن// بِدانُم: بدانم، آگاهم کن// چیشیز: چه شده است ترا// اینطرو، اُنطری: این شکل و آنگونه// هابیه: شده// هندایی: میداد// دِوِندی: ببندی// هنتویه: میکوبد// تُمُّن تره: شلوار یا تنبان خیس کرده بود// دُهُن: دهان// مادی گرا: پول پرست، مال پرست مال دوست خسیس، ماتریالیست، عنصری جرمانی// مُقر: اعتراف، اقرار//
نبلین کم: چیزی فرو گذار نکنید// هادنین: بدهید// اَمُن: پناه، بی ترسی، زنهایی، ایمن// یپا بِل: تجاوز نکردن، قدم در جای خود گذاشتن//
قشقرق: آشوب// قشمویه: مثل لباس چرکین و خیلی کثیف.
