شعر شماره سی و پنج/ صفحه 63
هُـــــخوام امــــروز یَـــه چــیزایی بُگُمته! نِـــجــیزّی چـــیــزو مـــیزایی بُــــگمته!
هِــــمییامه قِــــدیما خــــــانــه عـــــــــــاقد هُــخواند خُــطبه بـــدون چــانه عـــاقد
عــــروس کــــم ناز و عـــشوه مینِ حجله هِـــنِرَفت واســـته نُـن داماد به دِجله
صُــــفا بِ دِیــــره بِ نـــقل و نُــــــبات بِ یَه شـــیرینی یَه شربِت اُو نُـبات بِ
ولــــی امـــروز چیشی عقد مینِ محضر؟ پــیش شـــومَـــردُمُنَن مـــینِ مــحشر
خــــلاصه دَنــــگ و فَـــنگی داره ایـن کار بــه صـد زور هِنکِشه داماده این بـار
اِزیــــنا بُــــگذِریم بِــــل تــــا بـــــــــــجویُم مِــن اِز دامــادیِ اَلاُن بـــــــــــــــــگویم
بِـــــگُم دامــــاد شــــعر مــــا چُـــکا کِـــرد؟ وا حُــقّه فیل به یَگ محضر هوا کرد
بِـــــرَفتن وا عــــــــروس تَــنا ســـر عـــــقد به جیوِش چند وِرَق پول و طِلا نقد!
بُخواند عاقد وکیلُم مِن عروس جُــــــن؟ اگـــه اَره ســـه بـــار وایِـــد بگی هُن!
عروس گف هُن سه بار هُن بسه یانه؟ نُـــــــگا مِــن هِـــنگُــم اَره هُـــن آ نه!
بِــــخِندی عــــاقد و گــفت پس وکیلُم؟ به عقدت مِن خداییش صـد دلـیلُم
تویَــــم دامـــاد بــــگو هـــستُم وکیلت؟ اگــــه نه پس چیشیــزه واز دِلیلِت؟
بــه چـــشمِ عـــاقد هــــابه خــــیره داماد بــــگین چـــنده قُـــواله حــق استاد؟
نُـــگاش کِـــرد عــــاقد و گـفت مِیمُن ما نِـــــــداره قــــــــابــلی در دکّــــون مــــا
دوبــــاره گـــفت دامـــاد فِــــیصَلِش کن بــــگیر اـن وصلِت کم فاصلش کن
بـــهش گـــفت تـــارُفِت خــــــیلی زیاده اِزُنـــوَر ظلمـــه هـــابــاشـــی پـــــیاده
هــــادِن اِنـــدازه یِـــه روی قِـــــــشَنگِش! عــــروس خـــانم نِپِرّه اُو یــو رنـگش
هادِن هرچی دلت خواست یا کـه داری یــه جـــوری کـــه نـباشی در فشاری
اُنَـــــم در کِـــــرد یَــــه پــــول دو هــــزاری نـــه اِز روی خِـــسیسی یــا نــــداری!
تــــعارف کـــرد بـــه عــاقد گــــفت بفرما بـــگیر قـــابل نِــــداره ایــــن اِز مــــــا
بِــــگِت عـــاقد نُــگا کِرد گــفت هِمینه؟ قِــــشنگی خــــانُمِت اِنـــدازه ایــــنه؟
تــــو طـــعنه هِــــنزِنی اِی تــــازه داماد؟ رئــــیسُم اِز هِـــمین هِــنگیره ایراد؟
اگـــه عــــیبی نِــــداره بِـــل بــــــــــبینُم؟ مِــــن اِز روی قِـــشَنگِش گُل بچینُم!
دو دل هـــــابه یَـــکم دامــــاد بــدبخت! چُـــکا وایِـــد کـــنه وا آدُم ســـــخت؟
بـــه زور نـــه خیلی عادی روش رد کــرد بِـــدی عـــــاقد عـــروسِ کلّه درد کرد!
بــــه زیــــر لُـــو یَـــکم غـرغـر یَـکم قـال! هِــــلِرزی یــو یَه ریز هِنکِرد مال مال!
چـیشی بِ ایـن عَجوزه ایی خـدا جُن؟ یَــه کَـــلّه روی پـــوزه ســــر جُدا جُن!
بــگیر ایـــن یَـــگ هــــزاریــه پـــسر جُن خـــدایا تـــوبه اِز گـــوشت و فِسِنجُن
پـــــسر جُــن ظلم نــصفش حــق مـــایه بـــیا بـــاقیش، بـــگیر نــا حــــقُ مایه
خــــــدایا تــــوبه تــــقصیرات تــــــــــوبه اِزیـــنـــــطَر آدُمـــــــیزادات تـــــوبــــــه!
چـــــه مــعجونی چـه تیپی یو تِریپی؟ عــــروس تَــــنا خـداییش یگ اکیپی
عـــجب بِ چیزی و میرزای تو عباس؟ فِـــــلِنگه خــــب نــــیه وِستاک رقاص
عباس قندهاری وچّه ناف شاهرود
1400/11/18
هُخوام: میخواهم// بُگُمته: بگویم به تو// نِجیزّی: نسوزی، جیز،ترساندن کودک از آتش یا سوختن// چیزو میزا: وقایع، اتفاقات// هِمییامه: میآمد//
عاقد: عقد کننده، گره زننده// هو خواند: میخواند// خُطبه: خطابه عقد و خواستگاری// چانه: کم و زیاد کردن قیمت// ناز: فخر، عشوه// عِشوه: کار پوشیده، کرشمه// مین: داخل، تو، درون// حِجله: اتاق آراسته شده برای عروس و داماد// هِنِرَفت: نمیرفت// واسته: برای نُن: نان// دِجله: دریایی کوچک، رودی که از رشته کوههای توروس در شرق ترکیه سرچشمه میگیرد و به طول ۱۸۵۰ کیلومتر از دیار بکر، موصل و بغداد میگذرد. در ایران باستان به میانرودان ایران مشهور بود// دِیره: دایره، دف کوچک// صُفا: خوشی، خرمی، پاکی، خلوص// اُونُبات: آبنبات// چیشی: چطور// عقد: پیمان زناشویی، ازدواج// مین: داخل،تو، درون// شو مردمُن: خانواده شوهر یا داماد// مین: خمپاره، سلاح کاشتنی در زمین// دَنگ و فَنگ: برو بیا، رفت و آمد با آداب و تشریفات دشوار//
زور: نیرو، توان// هِنکِشی: میکشید// بگذِریم: معطل نشویم// بِل: بگذار// چُکا: چه کاری؟// حُقّه: نیرنگ// سادگی حُقّه: نیرنگ از روی سادگی، کلک الکی// فیل هوا کِردن: کار بزرگی را غیرممکن و به طریقی عادی انجام دادن است// بِرَفتن وا: رفتند با...// بُخواند: خواند// وکیلُم: نماینده هستم// اَره: بله//
هُن: بله، آری// بسه: کافی است// آنه: فوری و فورا، بی درنگ// دِلیلُم: راهنمایم، مرشدم// دِلیل: برهان، ثابت کردن// هابه: شد// خیره: حیران، متعجب، از روی حیرت و شگفتی به چیزی یا کسی چشم دوختن // قُباله: سند عقد یا نکاح (ازدواج)// مِیمُنِ ما: مهمان ما، تعارف تو خالی// فِیصَله: تمام کردن// وصلِت: پیوند ازدواج// کم فاصله: زمان را هدر ندادن، فوری// تعارف: یکی از هنجارهای رایج در جامعه ما و از نوع شاه عبدالعظیمی// اِزُنوَر: از آن طرف از آن باب// ظلمه: ستم است// هاباشی پیاده: پول بیشتر دادن و سر کیسه شدن// هادِن: بده// اِندازه: بقدر آن، قد، ارزش// روی: صورتش// نِپِرّه: رنگ و روی پریده نشود مریض نشود// دَر کِرد: از جیب در آوردن// بِگِت: گرفت// هِمینه؟: این است؟// پس ارزشی قایل نشدی// طعنه: سر کوفت، سر زنش// هِنگیره: میگیرد// ایراد: عیب، بهانه، خرده گیری// دو دل هابه: مردد شد، کسی که برای انجام کاری در اندیشه باشد و نتواند زود تصمیم بگیرد//
زور نه: به سختی نه// روش: روی او را، تور روی سرش را رد کرد، پس زد، کنار زدن// پول رد کرد: پس داد، منصرف شد از گرفتن پول// زیر لُو: زیر لب// غُرغُر: سخنی که از روی خشم زیر لب خوانده شود// لَعن: نفرین، دشنام// هِلِرزی: میلرزید// یَه ریز: یکپارچه، پشت سر هم// عَجوزه: پیرزن//
کَلّه: سر، اعضای بدن// پوزه: گرداگرد دهان حیوانات// کوفت: آسیب، ضرر، آزار// توبه: پشیمانی، برگشت از کار زشت به راه درست یا حق//
تقصیرات: کوتاهی کردن در کاری خطا کردن// طَر(طرح) طور: نوع وگونه// آدُمیزاد: زاده مردم، بشر، انسان// معجون: مخلوطی از چند چیزکه با هم مخلوط شوند// تیپی: یک طبقه از مردم، مرتب و منظم// قیافه تِریپی: کسی که احوالات روحیش به شکلی عوض شود و کلاس الکی می گذارد، جوگیر شده//
تَنا: تنها// فِلِنگه یا پِلِنگه: پا به فرار گذاشتن، دویدن و رفتن// وِستاک: به ایست، صبر کن// وِچه رقاص: بچهای که خود کنش دارد، رقصنده، رقاصه بار منفی دارد.
