شعر شماره صــد و پنج / صفحه 195

قِــــدیما خانه‌ها یَـگ دَسکِلی داشت    در و دیــــفال و تـــاقـــای گِـــــــــلی داشت
مـــییُن دســکِلی یَگ گــــوشه سِرتو     کُــــله اِبریق چِــــلَک کـــــــوزه گِلی داشت
زن آغـــا یــــو فِــطیر و تَفتُن و چیق     نَـــن آقــــا ســــفره ای اِز هـــمدلی داشت
نُــنِ زردو کُـــــماج و صُــــندُقِ نُــــــــن     پـــر اِز کُــــمبه لُـــواش و قِــــــلقِلی داشت
در هِــــنکِردیم نُنِ خشک ما یَه چنتا     پــیشِنگ اُو رو اُن نُن خــــوشگلی داشت
قِدیما خیکِ ماست و تُرشی یو دوغ     چـــه خــــــوشمزه صُفا کاسه گِلی داشت
قِــــــدیما اُن قِــــــــدیما اُن قِــــــــدیما      در و دیــــفال نُمای کـــــاهـــــگلی داشت
اگـــــــه وَرگِـــــــــرده اُن روزا دوبــــــاره      هِـــــــرُم مَتَّب اُنَم مـــارِ عــــــــــلی داشت
هِـــــــــــمُن مـــار عـــــلییِّ مُــــلّا داوود      که مشق و گفته‌هاش مُهر دلی داشت

عباس قندهاری وچّه ناف شاهرود
​​​​​​​  1402/02/03

ما سه تا چیز مینِ روزای وِچِگی جا بِشتیم، یکی شادیِ بی دِلیل یکی دوست داشتِن بی دِریغ، یکیم کنجکاوی یا غار واچوکولی یَگ ریزه، حالا واسته داشتِن اُن روزای شاد اصلا و ابدا دیر نییه، همِّت هُخوایه، پس مَعطِل نُکنین.

دسکلی: انباری هر خانواده که از سفیدی نمک تا سیاهی ذغال در آن یافت می‌شد (خانه دسکلی)// دیفال: دیوار، جدار// تاق: طاق، تاقچه و رف، محل نگاهداری ظروف خانوار// گِلی: منظور کاهگلی بود// میین: داخل، درون// گوشه: طرف و سمت و کنج و کنار// سرتو: هاونگ یا هاون که از یک دسته‌ی چوبی با بدنه‌ای سنگی درست شده// کُله: کوتاه// ابریق: آبریز، ظرف سفالین با دسته و لوله (نوچّه) برای شراب یا آب، آفتابه// چِلک: چلیک؛ ظرف چهار لیتری نفت، در تداوم عامه انواع ظرف‌های کوچک یا بزرگی که حلبی سازان از حلب یا آهن سفید برای نگاهداری نفت یا روغن و امثال آن سازند. پیت بشکه حلبی،چلیک نفت، جانفتی// زن آقا: به خانم‌های سید اطلاق می‌شود// نن آقا: مادر پدر، مادربزرگ پدری// نن زردو: نانی که با زردچوبه و روغن و آرد درست می‌شد// کوماچ: نوعی نان است// سطبر (کلفت) از آرد گندم و غیر آن با شکر// صندوق نن: صندوق چوبی محکم و غیرقابل نفوذ حشرات برای انواع نان تا مدتی طولانی// کُمبه: نان قلاچ و نان بربری// لواشِ قلقلی: لواش گرد و خرد، نون تافتون تهران// در هنکردیم: بیرون می‌آوردیم// پیشینگ: ریختن آب بطور ناگهانی، نزدیک به لهجه مشهدی، سکزه شاهرود، پاشیدن آب به روی نان خشک که پس از دقایقی نان تازه میشد// خیک یا مشک: ظرف چرمینی از پوست کامل گوسفند و بز و گوساله که برای حمل و نگاهداری آب و دوغ و روغن مورد استفاده قرار می‌گیرد// ور گرده: برگردد// دو واره: دوباره// هِرُم: می‌روم// متّب: مکتب، محل درس، مدرسه، دبیرستان جای کتاب خواندن// مارعلی: مادر علی (مادربزرگ مادری خودم)// ملا داوود: یکی از عالمان و آگاهان علوم اسلامی و غیره که در شاهرود قدیم شهرت داشت و جد مادری من هستند. پدر محمد پدربزرگ بنده (محمد ملا داوود) که رحمت خدا بر همه‌ی در گذشتگان باد.